Wraca koncepcja tunelu kolejowego Hiszpania – Maroko

Maroko wśród państw afrykańskich w zakresie rozwoju transportu kolejowego stanowi fenomen. W 2018 roku oddano bowiem do użytku pierwszą linię kolei dużych prędkości Al Boraq w relacji Tanger – Kenitra – Rabat – Casablanca. Licząca ok. 323 kilometrów długości trasa uzupełniła powstałą w latach 20. i 30. minionego stulecia 2067-kilometrową konwencjonalną sieć kolejową. Plany rozwoju marokańskiej KDP zakładają przedłużenie trasy na południe do Agadiru przez Marrakesz. Niewykluczone, że Al Boraq doczeka się także przedłużenia w kierunku północnym – do Europy…

Połączenie marokańskiej i hiszpańskiej sieci kolejowej byłoby możliwe w przypadku budowy tunelu pod dnem morskim w Cieśninie Gibraltarskiej. Koncepcja ta pojawiła się w debacie publicznej już pod koniec lat 70. Jako wariant alternatywny rozpatrywano także w przeszłości budowę mostu, jednak został on odrzucony w latach 90. Szansę na realizację wizji tunelu również były dotychczas znikome. Trzeba jednak podkreślić, że hiszpański rząd powołał państwową spółkę o cokolwiek przydługiej nazwie Sociedad Espanaola de Estudios para la Comunicación Fija a trav's del Estrecho de Gibraltar (w skrócie SECEG), odpowiedzialną za przeprowadzenie badań i studiów nad nowym połączeniem. Dotychczas z uwagi na brak finansowania realizacja projektu zatrzymała się na etapie wstępnych przymiarek.

Początek bieżącego roku przyniósł jednak podpisanie przez SECEG umowy na opracowanie studium wykonalności dla podmorskiego tunelu ze spółką Herrenknecht Iberica. Wartość umowy wynosi niespełna 300 tys. euro. Tunel pod Cieśniną Gibraltarską miałby mieć ok. 38,5 kilometrów długości. To niewiele mniej niż 50-kilometrowy Eurotunel, zapewniający szybkie połączenie z Francji do Wielkiej Brytanii przez Cieśninę Kaletańską, i jednocześnie znacznie więcej niż minimalna odległość między Hiszpanią a Maroko, która wynosi ok. 14 kilometrów. Od 175 do nawet 475 metrów pod dnem Morza Śródziemnego miałby przebiegać fragment liczący ok. 28 kilometrów długości.

Tunel miałby się rozpocząć w Maroko w rejonie Tangeru, natomiast jego zakończenie w Hiszpanii zaplanowano w słabo zaludnionym obszarze w prowincji Kadyks. Koszt realizacji przedsięwzięcia szacuje się obecnie na 6 mld euro. Wydaje się, że nie byłoby to znaczące obciążenie finansowe dla Hiszpanii, tym bardziej przy ewentualnym wsparciu z funduszy europejskich. Należy jednak mieć na uwadze, że do hiszpańskiego miasta Algeciras, które miałoby zostać połączone z tunelem, znajduje się jedynie linia kolejowa o iberyjskim rozstawie szyn, czyli 1668 mm. Połączenie Algeciras z hiszpańską siecią KDP o rozstawie szyn 1435 mm wymagałoby budowy odcinka łączącego miasto z węzłem w pobliżu Antequery, przez który przebiega linia KDP z Madrytu do Malagi.